Artykuł
Świadczenie rodzicielskie dedykowane jest osobom, które w związku z urodzeniem dziecka nie otrzymały zasiłku macierzyńskiego. Osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych mogą również skorzystać z tego świadczenia, albowiem wysokość wypłacanego zasiłku z Urzędu Pracy jest niższa niż wysokość świadczenia rodzicielskiego więc otrzymają wyrównanie.
Wniosek o wypłatę świadczenia może złożyć matka dziecka, w szczególnych przypadkach ojciec dziecka po zaistnieniu okoliczności wyraźnie wskazanych przez ustawodawcę, jak również opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia, rodzinie zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej) i osobie, która przysposobiła dziecko, o czym szczegółowo stanowi art. 17c ust. 1-2 ustawy o świadczeniach rodzinnych.
Świadczenie rodzicielskie wypłacane jest bez weryfikacji dochodu rodziny w wysokości 1.000,00 zł miesięcznie przez okres co najmniej 52 tygodni, jest uzależniona od ilości dzieci urodzonych przy jednym porodzie i przysługuje od miesiąca urodzenia, przysposobienia lub miesiąca objęcia dziecka opieką, jeżeli wniosek zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia urodzenia, przysposobienia dziecka lub objęcia dziecka opieką. Wniosek złożony po tym terminie powoduje, że świadczenie przysługuje od miesiąca złożenia wniosku.
Za sprawą ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2024 r. poz. 1871) w związku z wprowadzeniem uzupełniającego urlopu macierzyńskiego z dniem 19 marca 2025 r. ulegnie wydłużeniu okres, za który przysługuje świadczenie rodzicielskie, po zaistnieniu okoliczności wskazanych w art. 17c ust. 3a-3f ustawy o świadczeniach rodzinnych, tj. w przypadku urodzenia dziecka:
- przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1.000 g - okresy, przez które świadczenie rodzicielskie będzie przysługiwało, ulegną wydłużeniu o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie,
- po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1.000 g - okresy, przez które świadczenie rodzicielskie będzie przysługiwało, ulegną wydłużeniu o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia po porodzie,
- po ukończeniu 37. tygodnia ciąży i jego pobytu w szpitalu, pod warunkiem że pobyt dziecka w szpitalu po porodzie będzie wynosił co najmniej 2 kolejne dni, przy czym pierwszy z tych dni będzie przypadał w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie - okresy, przez które świadczenie rodzicielskie będzie przysługiwało, ulegną wydłużeniu o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia do upływu 8. tygodnia po porodzie.
Wskazany okres wydłużenia, przez który będzie przysługiwało świadczenie rodzicielskie, trzeba będzie potwierdzić zaświadczeniem wydanym przez szpital, w którym przebywało dziecko. Zaświadczenie będzie musiało zawierać informacje o okresie pobytu dziecka w szpitalu oraz o urodzeniu dziecka:
- przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1.000 g,
- po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1.000 g,
- po ukończeniu 37. tygodnia ciąży.
Natomiast w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie przy ustalaniu prawa do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego na wskazanych zasadach trzeba będzie uwzględnić wagę dziecka o najniższej masie urodzeniowej oraz okres pobytu w szpitalu dziecka najdłużej hospitalizowanego. Przy ustalaniu prawa do wydłużenia omawianego okresu (w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie) okresy pobytu dziecka w szpitalu do upływu odpowiednio 8. albo 15. tygodnia po porodzie będą sumowane. Niepełny tydzień będzie zaokrąglany w górę do pełnego tygodnia.
Ustalenie prawa do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego będzie następowało jednorazowo na wniosek osoby uprawnionej złożony najpóźniej do ostatniego dnia miesiąca następującego po upływie okresów, o których mowa w art. 17c ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, a więc przez które przysługuje świadczenie rodzicielskie.
Wymagane dokumenty:
- wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego,
- odpis prawomocnego wyroku sądu rodzinnego stwierdzającego przysposobienie lub zaświadczenie sądu rodzinnego lub ośrodka adopcyjno-opiekuńczego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka,
- orzeczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
- w przypadku cudzoziemców:
- karta pobytu, w przypadku cudzoziemca przebywającego na terytorium RP na pobyt stały lub czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej,
- karta pobytu i decyzja o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy z adnotacją „dostęp do rynku pracy” w przypadku cudzoziemca posiadającego kartę pobytu,
- inne dokumenty i oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia rodzicielskiego.
Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje, jeżeli:
- co najmniej jeden z rodziców dziecka lub opiekun faktyczny dziecka lub rodzina zastępcza niezawodowa, otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego;
- dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej - w przypadku rodziców dziecka lub osoby, która przysposobiła dziecko;
- jeden z rodziców dziecka lub opiekun faktyczny dziecka lub rodzina zastępcza niezawodowa, nie sprawują lub zaprzestali sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki;
- w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
- osobie ubiegającej się o świadczenie rodzicielskie przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia rodzicielskiego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
W przypadku wystąpienia jednocześnie o następujące świadczenia: świadczenie rodzicielskie lub świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy lub dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego lub zasiłek dla opiekuna przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez wnioskodawcę - także w przypadku, gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad różnymi osobami.
Świadczenia wypłacane są po 20 dniu każdego miesiąca.
Więcej informacji można uzyskać na stornie: Świadczenie rodzicielskie - Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - Portal Gov.pl
Wniosek można pobrać ze strony Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej:
